Jostedal historielag

[nggallery id=1] Sigrid Henjum har kryssa Grønlandsisen på ski akkurat som Fridtjof Nansen. Og fortalde kor strabasiøst det er.

Fridtjof Nansen vart fødd for 150 år sidan og for snart 100 år sidan planta Roald Amundsen det norske flagget på Sørpolen. Store hendingar som jostedølene var samstemde i at det måtte markerast.

Dugnadsånd
Men det er ikkje så liketil å laga til ei slik stor tilskiping? Samarbeid er nøkkelen. Når fleire lag går saman, dugnadsånd og samarbeid, er arbeidet overkommeleg. Søndag 25. september var 130 samla, i eit pynta og stemningsfull Jostedal Samfunnshus.

Olav Krokgilja Stølen frå Jostedal Historielag, helsa velkomen, fortalde om livet og virket til dei to polarheltane, og kva dei har betydd for landet vårt.

Utan GPS
Korleis fann dei fram i isørken, snøstorm og skodde for 100 år sidan utan GPS? Skipskaptein, Ditlef Fossberg fortalde og demonstrerte m.a. navigering med instrumentet som er heilt naudsynt; sekstanten.

Mange hadde ikkje høyrt om det. Fossberg navigerte oss til polen og me kom vel heim att. Til vakker musisk av organisten Sergei Shein, som spelte på Viola da Gamba.

Streva i isaudet
Sigrid Henjum kom nesten rett frå Grønlandsisen, Jenter på tvers, fortalde og viste oss kor strabasiøst det er å ta seg fram i isaudet. Ei stund var dei både raude og grøne i ansiktet, dei spreke jentene.

Festmiddagen vart laga av Jostedal Helselag. Det var ikkje akkurat turproviant, men oppfeitingskost før me drog i veg. Sosekjøt og karbonade med ertestuing og lekre grønsaker. Dessert var plommegraut med fløyte-mjølk, kaffi og krumkaker. Nam, nam og me skulle ynskt at både Nansen og Amundsen kunne fått smakt på dette.

Berre ull
Ikkje berre mat og navigasjon var viktig for polarheltane. Etter matøkta kunne ein sjå utstilling og innslag om klede og anna utstyr. Elen Øygarden hadde ull og rokk med, og ho kara og spann det finaste ullgarn. I ekstrem kulde er det berre ull som er å lita på. Ein kunne òg sjå ullprodukt frå gamal tid, mellom anna ullgenser av hundehår til samanlikning med nymotens ullplagg frå Ullkista i Sogndal og frå Devold.

Elevar teikna
Gode drageband måtte til for å spenna for hundane, og tau for å gjera fast utstyret på skikjelkar, eller til å festa gode trugar av det gamle slaget. Marit Elvekrok synte korleis ein laga tauverk på reiparbane av ekte sisalgarn.

Elevane ved Jostedal skule hadde laga illustrative teikningar om dei to store heltane. Det gav bakgrunn for ein fin utstilling.

Luster Folkebibliotek hadde plukka fram mykje bøker, plakatar og anna stoff om Nansen og Amundsen. Det var ein flott utstilling og mange gjekk og bladde i bøkene og noterte seg tittel for godt lesestoff i mørke haust- og vinterkveldar!

Eit slikt arrangement lagar seg ikkje sjølv. Med godt samarbeid mellom Jostedal Historielag, Jostedal Helselag, Jostedal skule, Luster Folkebibliotek og Luster Folkeakademi kom ei flott og vellukka markering vel i hamn.

Luster Folkeakademi
Mary Aasen