Main menu:

Undersider for Kyrkjehistorie:

    Du er her: KyrkjehistorieDokument frå 1600-taletKlagebrev frå Tøger Jensson (mars 1664)

    Klagebrev frå Tøger Jensson (mars 1664)

    Hausten 1663 gav den nye kongelege kyrkjekommisæren for Noreg, Titus Bülche, ordre om at sokneprestane skulle setje opp manntal over alle vaksne menn i prestegjelda. Då jostedalspresten Tøger Jensson sende inn manntalet sitt (dagsett 16. mars 1664), nytta han høvet til å leggje ved det følgjande klagebrevet om dei dårlege vilkåra for presten i Jostedalen.

    Tøger Jenssons brev 16.3.1664 (utdrag frå manntalsprotokollen for Sogn, Riksarkivet)Avskrift

    Vdj Beneffnte Jøstedals Kald (som ligger thre mille thill fieldz, huilcke Offte med Liffs fare maa faris) Ehr intet kiercke godtz. Eij heller Noget Presteboels godtz. Vnderthagendis, en liden field Jord, Prestens Residentz, thill huilcken gaard vdsaaes 6 thønder Koren. Huilcket Offtiste aff Offuerflødig frost, och weier, her Oppe thill fieldtz forderffuis. Vnder samme Prestegaard, ligger en Ødegaardt, som kaldis Øffregaarden. Thill huilken Gaard halanden Thønde Koren.

    Prestens Rendte. Och[?] visse Indkomst, aff Gieldet, ehr bereignit Lovlig paa Nj Thønder Koren, i Goede och Onde Aar, Efftersom kornit her thill fieldtz Offte formedelst frost och weir forderffuis.

    Da[?] formedelst den meget Ringe Indkomst, sampt Jordens Misvext, dog paa det de fattige folck her ere fahr shulle miste deris siellesørgere, ochsaa der Offuer sidde vdj mørchet, paa deris sallighedtz veigne, da haffuer den Gunstige Øffrighed paa Bergenhuus, En effter Anden, paa hans Kongelige May.. Naadigste behaag, bevillgit, och thillagt thill samme gieldtz Ringe Indkombst, aff kierckerne i Yttre och Indre Sogen 20 Thønder thilsammen Rug och haffrekorenn.

    Hoc[?] tester subscriptus
    16 Martij 1664
    Theocharus Johannis Breumius
    pastor loci
    Palicti[?]

    Kjelde

    Riksarkivet, Sogn og Fjordane fylke, Sogn prosti, Manntall 23 (RA/EA-4070/J/Ja/Jab/L0023), 1664-1666, side 5a. [Digital utgåve]

    Merknad

    Tøger Jensson klaga fleire gonger si naud til øvrigheita over den låge presteløna i Jostedalen. Dette brevet hengde han på då han sende inn manntalet over vaksne menn i Jostedalen våren 1664. Det ser ut til at Jensson var den fyrste presten i Sogn som sette opp manntalet og den einaste som la ved eit skriv om tilhøva i prestegjeldet.

    I august 1664 drog Jensson til Kristiania med eit lengre klageskriv stila til kyrkjekommisær Titus Bülche, som òg var den som hadde gjeve ordre om at prestane skulle setje opp manntalet. (Sjå Titus Bülches manntal)

    Innhaldet i brevet er i all hovudsak berre ein kortversjon av dei lengre klagebreva frå august 1664 og 1667. Men interessant nok nemner Jensson at «Øffregaarden» er ein øydegard under prestegarden. Dette er kanskje den fyrste gongen Øvregarden er nemnd. Det har vore vanleg å rekne at soga til Øvregarden tok til som husmannsplass tidleg på 1700-talet.

    Sjå òg:
    Meldinga om oppdaginga av brevet.
    Prestemanntalet 1664 for Jostedalen – omtale og fullstendig avskrift

    | |

    Publisert av Oddmund, 05.08.2011 (sist endra 08.09.2011)

    Skriv ein kommentar