Main menu:

Undersider for Kyrkjehistorie:

    Du er her: KyrkjehistorieDokument frå 1600-taletKlagebrev frå Tøger Jensson (1667)

    Klagebrev frå Tøger Jensson (1667)

    Avskrift

    [Brev frå Tøger Jensson 20.2.1667 ]
    Høy Gunstige velbyrdige H General Major, Høyærede H. Landtzherre, Gud allermectigste Eders Excelentz lenge vdj all velstand Spare och [velsigne] for Christi skyld amen.

    Jeg Fattige Fieldpræst till en liden Justedals Kirche i Indre Sougen i Bergenhuus lehn beliggende, højlig foraarsages eders Excelentz min Ellendige vilckor i denne affdall, paa det allervnderdanigste och korteste at tilkiendegiffue.
    1. Jordens misvext sampt vinterens Offuerflødige snee och Frost her Oppe till Fieldtz, foraarsager altid stoer hunger och armod, huor Offuer de nødtes till at Ede Affner och barch aff Threerne.
    2. Onde och Slemme veie till Søen som med besuerlighed maa fahris.
    3. Ingen Nehring Endten aff Fiskeri eller andet kand Søges.
    4. Præstens visse Indkomst der aff Gieldet er Aarlig Offuer alt i det høyeste 9 Thønder Koren som dog Sielden bekommes.
    5. En liden gaardt præstens Recidentz huortill Saaes 5 eller 6 Thønder Koren som dog Offteste bortfryser och aff vinteren forderffuis Ellers ehr Indtet andet endten præsteboels goedtz eller Noget andet tilliggende till gieldet.

    Dog paa det de Fattige Folch Iche for armoed och hungers Nød skulle miste deris Siellesørgere och Sidde i Mørchet paa deris Salligheds veigne, da haffuer de Goede Herrer paa Bergenhuus En effter anden, aff høy Gunst och Yncksomhed Offuer Præstens her paa Steden hans Ellendighed, paa Kongl May Naadigste behaug forundt hannem till hans Føde och Ophold 20 Thønder Koren til samme brug och Haffue aff Kierckernis Thiende i Sougen, huilchet och Testificeris med velbemelte goede velbyrdige mands hender och vdgiffer bevillings breffuer, Sampt och med velfornehme Commisari Bulches breff, Huor vdaff om Eders Excelentz vilde See kunde videre Ehrfare

    Och Efftersom Nogle aff Kierckevergerne i Sougen veigrer sig i Aar det samme till mig at leffuere, Nødtes jeg till aff Eders Excelentz paa det aller ydmygeligste at vere begierendis, at i for Guds skyld och for denne Ringe Menigheds Salligheds forfremmelse skyld. Vilde verdiges till med en liden befalling till Kierckevergerne mig Fattige mand at Komme till hielp, adt jeg det lille Koren mig aff Gud och Øffrigheden Naadigst bevilget ehr nu som och tilforen ma[a]tte niude och bekomme fra det jeg mod Hungers Ellendighed Kunde finde Vedderquegelse, thi om det Icke skiede, ved jeg Ingen Raad till at faae Prestegaarden tilsaaed i Aar, ey heller Kand bliffue hous goetfolch betroed Noget at besaae, Effterdi de viide jeg haffuer lidet till at betalle dennem med Igien, Forhaabendes derfore visseligen it naadigt och goet, suar huos Eders Excelentz mig fattige mand till trøst och vedderquegelse at bekomme.

    Det Gud allermegtigste Eders Excelentz visseligen fore vill belønne vnder huis beskiermelse jeg dagligen i mine bønner maae Eders Excelentz Indslutte, skreffuit i

    Justedals Prestegaard den 20 Februari Anno 1667
    Eders Excelentzis allervnderdanigste och Pligtskyldigste tiener
    Theocharus Ioannis Breumius

    [Brev frå Georg Reichwein 6.3.1667]
    Resolution
    Paa Kongl. May Allernaadigste behaug haffuer Kierckevergerne vdi Sougen Suplicanten de forhen haffte 20 Tønder Korn aff Kierkernes Thiende pro quota och [?] som de ham dem hidindtil giffued at lade vere følgagtigt.

    Bergen den 6 Martj 1667.
    findes vnderskreffuet Reichveien.

    Kjelde

    Originalen er truleg tapt, og dokumentet er kjent gjennom avskrifta frå ca. 1670. Det er også med i 1823-avskrifta (No. 1 [e, f]).

    Merknad

    Avskrifta ovanfor er gjort etter 1670-avskrifta. Nokre ord og orddelar står i [klammer], og dei er henta frå 1823-avskrifta til Niels Dahl, som har prøvd seg på å rekonstruere det vesle som manglar eller er uleseleg.

    Jostedalspresten Tøger Jensson (Theocharus Ioannis Breumius) klagar si naud til Georg Reichwein i Bergen. Bakgrunnen er at somme av kyrkjeverjene ved dei andre kyrkjene i Indre og Ytre Sogn vegrar seg mot å utlevere kornet frå kyrkjetienda som jostedalspresten har rett på. I brevet klagar Tøger Jensson over dei ringe vilkåra for jostedølene og jostedalspresten. Innhaldet er mykje det same som i brevet 9.8.1664. Han skriv at misvekst, snø og kulde alltid fører til hunger og armod, og at folk ofte må ete agner og bark av tre. Dei visse inntektene til presten (tienda) er berre ni tønner korn årleg. I prestegarden sår ein fem-seks tønner korn, men avlinga frys oftast bort. Om han ikkje får hjelp slik at han får kornet han har krav på, ser han seg ikkje råd til å få prestegarden tilsådd i år. Han har heller ikkje midlar å kjøpe seg såkorn for.

    I ei påskrift datert Bergen 6. mars 1667 pålegg Georg Reichwein kyrkjeverjene i Sogn å utlevere kornet som Tøger Jensson har rett på. Generalmajor Georg Reichwein var amtmann for Bergenhus frå 1666 til han døydde i mai 1667. Sjå omtaler i Norsk biografisk leksikon og Dansk biografisk leksikon.

    | |

    Publisert av Oddmund, 27.12.2009 (sist endra 05.08.2011)

    Skriv ein kommentar